Uit onderzoek blijkt dat zelfs het minst belastende vlees veel belastender voor het klimaat is dan het meest belastende plantaardige voedsel.
Bron: The Guardian, 23 december 2020
Klimaatschade
Duits onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, wijst uit dat biologische vleesproductie evenveel schade oplevert voor het klimaat als conventioneel geproduceerd vlees. De onderzoekers hebben op basis van inschattingen berekend hoe groot de uitstoot van broeikasgassen bij verschillende soorten voedsel is en vervolgens uitgerekend hoeveel duurder elk soort voedsel moet worden om de klimaatschade te verdisconteren. Bij rund- en lamsvlees bleken de kosten van biologische en conventionele productie ongeveer gelijk. De uitkomst voor biologische kip was slechter, en die van biologisch geproduceerd varkensvlees was iets beter.
De uitstoot bij conventioneel vee ontstaat door hun mest, en bij runderen en schapen ook nog door het opboeren van methaan. Daarnaast kan het produceren van hun voer (graan) tot hoge emissies leiden, vooral wanneer dat gepaard gaat met ontbossing zoals in Zuid-Amerika. Biologisch gehouden vee krijgt geen geïmporteerd voer. Maar het gras dat ze wel krijgen, leidt vaak tot een lager gewicht en langzamer groei. Daardoor neemt de duur van hun uitstoot toe. Biologisch gekweekte planten doen het zonder kunstmest en dragen daardoor voor de helft minder bij aan klimaatverandering. Sowieso zorgen planten voor een veel kleinere uitstoot dan dierlijke producten.
Vleestaks
Volgens de onderzoekers is het hoog tijd dat alle kosten worden meegenomen in de voedselprijzen, bijv. door een vleestaks. In de huidige situatie betalen vleeseters wel voor wat ze vervuilen, maar blijven de kosten van klimaatschade als gevolg van stormen, overstromingen en droogtes buiten beschouwing. Die kosten worden uitgesmeerd over de hele bevolking. De opbrengsten van zo’n belasting kunnen worden gebruikt om minder draagkrachtige huishoudens te ondersteunen bij prijsverhogingen en om boeren te stimuleren om klimaatvriendelijker te werken.
Het beprijzen van klimaatkosten zou in de detailhandel leiden tot prijsstijgingen van ongeveer 40% voor traditioneel geproduceerd vlees, 25% voor biologisch geteeld vlees, 30% voor gewone melk en 20% voor biologische melk. Plantaardig voedsel zou in prijs ongeveer gelijk blijven.
42 kilo voer
Hoewel het onderzoek is uitgevoerd in Duitsland, is de verwachting dat de uitkomsten in andere EU-landen vergelijkbaar zouden zijn. Er is alleen gekeken naar in Duitsland gefokt vee, maar de uitstoot van geïmporteerd veevoer zoals soja is wel meegenomen. Voor de uitstoot van broeikasgassen blijkt er weinig verschil te zijn tussen biologische en traditionele veeteelt. Het onderscheid zit vooral in overdadig gebruik van kunstmest en sjoemelen met mestoverschotten, wat tot lucht- en watervervuiling leidt, en het gebruik van bestrijdingsmiddelen, wat slecht voor de fauna is.
Als uitgangspunt voor de berekeningen zijn de cijfers van de Duitse regering en het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) genomen: €180 per ton CO2. De berekende prijsstijgingen af-boerderij voor vlees liggen een factor 10 hoger dan die voor zuivel en een factor 68 hoger dan voor plantaardige producten. Het verschil is tamelijk eenvoudig te verklaren: plantaardige producten kun je meteen opeten, terwijl je voor 1 kg rundvlees 42 kg voer nodig hebt. Al in 2018 is berekend dat er voor rood vlees een belasting van 20% nodig is om de eruit voortvloeiende kosten voor de gezondheidszorg te dekken. Voor bewerkte producten als spek loopt dat zelfs op naar 110%.
