Catastrofale overstromingen zoals die waardoor Europa onlangs is getroffen, zouden veel frequenter kunnen worden als gevolg van de opwarming van de Aarde, aldus onderzoekers. Langzaam bewegende stormen, zoals de storm die verantwoordelijk was voor de recente overstroming in Duitsland, zouden rond 2100 zelfs 14 keer vaker kunnen voorkomen.
bron: The Guardian, 21 juli 2021
Computermodellen met hoge resolutie suggereren dat traag bewegende stormen tegen het einde van de eeuw in het ergste geval 14 keer vaker zouden kunnen voorkomen boven land. Hoe trager een storm beweegt, hoe meer regen hij op een klein gebied dumpt, en hoe groter het risico op ernstige overstromingen.
Onderzoekers wisten al dat de hogere luchttemperaturen als gevolg van de klimaatcrisis betekenen dat de atmosfeer meer vocht kan vasthouden. Dat leidt op zijn beurt tot extremere stortbuien. De nieuwste analyse is echter de eerste die de rol van traag bewegende stormen bij het veroorzaken van extreme stortbuien in Europa onderzoekt.
De stormen die in de nieuwe studie worden voorspeld, bewegen zich nog trager dan de stormen die Duitsland, Nederland en andere landen de afgelopen tijd hebben geteisterd. Die zouden dus tot nog extremere regenval en overstromingen leiden. “De simulaties geven het idee dat het nog erger kan,” aldus Abdullah Kahraman van de Universiteit van Newcastle in het Verenigd Koninkrijk, die het onderzoek leidde.
Prof. Lizzie Kendon van het Britse Met Office: “Deze studie toont aan dat we, naast de intensivering van de regenval door de opwarming van de Aarde, ook een grote toename van langzaam voortbewegende stormen kunnen verwachten. Dit is zeer relevant voor de recente overstromingen in Duitsland en België, die de verwoestende gevolgen van traag bewegende stormen duidelijk maken.”
Wetenschappers denken dat de snelle opwarming van het Noordpoolgebied de hoofdoorzaak zou kunnen zijn van de vertraging van weersystemen, doordat de snelheid van winden op grote hoogte (zoals de straalstroom) afneemt. Het fenomeen is al in verband gebracht met verwoestende hittegolven in Rusland en overstromingen in Pakistan.
Uit de studie blijkt dat de grootste toename van traag bewegende stormen boven land in de zomer plaatsvindt. “In de zomer, vooral in augustus, is de toename het grootst boven een groot deel van het Europese continent,” aldus Kahraman.
Hij was verrast dat het gemodelleerde effect zich ook uitstrekte tot de koudere noordelijke regio’s van Europa: “We ontdekten dat heel Europa, inclusief het Verenigd Koninkrijk en Scandinavië, zulke trage extreme regenbuien te verwerken krijgt.”
De intensiteit en de omvang van de recente overstromingen in West-Europa, waarbij meer dan 180 mensen om het leven kwamen, hebben klimaatwetenschappers geschokt. Die hadden niet verwacht dat de records over zo’n groot gebied of zo snel in zo’n mate zouden worden gebroken.
De Duitse bondskanselier, Angela Merkel, bezocht onlangs een van de zwaarst getroffen gebieden en zei: “We moeten het tempo van de strijd tegen klimaatverandering opvoeren.” Veel klimaatwetenschappers hebben gewaarschuwd dat extreme weersomstandigheden door de opwarming van de Aarde frequenter en intenser worden.
Voor de studie, die is gepubliceerd in het tijdschrift Geophysical Research Letters, is gebruik gemaakt van computermodellen van het Met Office met een resolutie van 2 km. Dat is dezelfde resolutie als wordt gebruikt bij weersvoorspellingen voor de korte termijn. De wetenschappers hebben de verandering in traag bewegende stormen onderzocht in een scenario waarin de CO2-uitstoot niet wordt verminderd en blijft toenemen.