Juristen van over de hele wereld hebben een ‘historische’ definitie van ecocide opgesteld. Het is de bedoeling dat die door het Internationaal Strafhof wordt aangenomen om de meest flagrante misdrijven tegen het milieu te vervolgen.
bron: The Guardian, 22 juni 2021
Het wetsontwerp, dat onlangs is gepresenteerd, definieert ecocide als “onwettige of moedwillige daden, begaan in de wetenschap dat er een aanzienlijke kans bestaat dat door die daden ernstige en wijdverspreide of langdurige schade aan het milieu zal worden toegebracht”.
Vijfde misdrijf
Het initiatief van de Stop Ecocide Foundation komt er nu steeds meer mensen bezorgd zijn dat er niet genoeg wordt gedaan om de klimaat- en biodiversiteitscrisis aan te pakken.
Als de leden van het Internationaal Strafhof (ICC) dit voorstel aannemen, wordt het het vijfde misdrijf dat het hof vervolgt (naast oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid, genocide en het misdrijf agressie) en het eerste nieuwe internationale misdrijf sinds de jaren 1940, toen nazileiders werden vervolgd tijdens de processen van Neurenberg.
Niet-antropocentrische benadering
Prof. Philippe Sands, van het University College London, was medevoorzitter van het panel dat de afgelopen zes maanden de definitie heeft opgesteld. Hij legt uit: “De vier andere misdrijven richten zich allemaal uitsluitend op het welzijn van de mens. Deze definitie doet dat natuurlijk ook, maar introduceert een nieuwe, niet-antropocentrische benadering: het stelt namelijk het milieu centraal in het internationaal recht. Dat is zowel origineel als vernieuwend.”
“Voor mij is het belangrijkste aan dit initiatief dat het deel uitmaakt van dat bredere proces van bewustzijnsverandering bij het publiek. Daarbij moet worden erkend dat we in een relatie staan met ons milieu, dat wij voor ons welzijn afhankelijk zijn van het welzijn van het milieu, en dat wij verschillende instrumenten moeten gebruiken – politieke, diplomatieke maar ook juridische – om de bescherming van het milieu te bewerkstelligen.”
Statuut van Rome
Er wordt al tientallen jaren gesproken over een ecocide-wet, waarvan wijlen de Zweedse premier Olof Palme het concept naar voren bracht op de VN-milieuconferentie van 1972 in Stockholm. Meer recentelijk is overwogen ecocide op te nemen in het Statuut van Rome van 1998 tot oprichting van het Internationaal Strafhof, maar dit werd geschrapt. De Schotse advocate Polly Higgins leidde een tien jaar durende campagne om ecocide te erkennen als een misdaad tegen de menselijkheid, voordat zij in 2019 overleed.
De leden van het panel, waarin ook deskundigen uit Samoa, Ecuador en de VS zitting hebben, hebben goede hoop dat het nu het juiste moment is om tot overeenstemming te komen.
Nieuwe definitie
De andere medevoorzitter, Dior Fall Sow, een VN-juriste en voormalig aanklager uit Senegal: “Het milieu wordt wereldwijd bedreigd door de zeer ernstige en aanhoudende schade die eraan wordt toegebracht en die het leven van de mensen die erin leven, in gevaar brengt. Deze definitie helpt te benadrukken dat de veiligheid van onze planeet op internationale schaal moet worden gewaarborgd.”
“In de huidige context, waarin ernstige schade aan het milieu steeds belangrijker wordt en een groot aantal staten treft, zou de steun van die staten voor deze nieuwe definitie van het misdrijf ecocide kunnen worden gewonnen. Men kan onder meer denken aan eilandstaten in ontwikkeling die het slachtoffer zijn van ecologische ecociden gepleegd door ondernemingen.”
[…]
