In de afgelopen twintig jaar is wereldwijd een bosoppervlakte zo groot als Frankrijk weer teruggekeerd, zo toont een nieuwe analyse aan. Die toont aan dat regeneratie op sommige plekken vruchten afwerpt en effectiever is dan het aanplanten van nieuwe bomen. Deze toename wordt echter teniet gedaan door de snelheid waarmee bosgebieden verloren gaan.
bron: The Guardian, 11 mei 2021
Uit het onderzoek is gebleken dat sinds 2000 bijna 59 miljoen hectare bos is hersteld. Daarmee kan in theorie 5,9 gigaton CO2 worden opgevangen en opgeslagen – meer dan de jaarlijkse uitstoot van de hele VS.
De twee jaar durende studie is uitgevoerd door het WWF in het kader van het Trillion Trees-project. De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van satellietbeelden en onderzoeken ter plaatse in tientallen landen. Zo zijn herstelde bosgebieden geïdentificeerd in het Atlantische bos in Brazilië. Daar is sinds 2000 een gebied ter grootte van Nederland teruggegroeid als gevolg van natuurbehoudsinspanningen en veranderde industriële praktijken.
Angstaanjagend tempo
Een ander gebied met hersteld bos is te vinden in de boreale bossen van Mongolië. Daar is in twee decennia 1,2 miljoen hectare bos hersteld dankzij het werk van natuurbeschermers en de Mongoolse overheid. Ook in delen van Centraal-Afrika en Canada zijn bossen teruggekeerd.
De onderzoekers waarschuwen echter dat bossen wereldwijd nog steeds in een angstaanjagend tempo verloren gaan. Daarbij verloopt de ontbossing veel sneller dan herstelplannen kunnen bijbenen. Over een vergelijkbare periode als in de herbebossingsstudie is wereldwijd 386 miljoen hectare bos verloren gegaan. Dat is ongeveer zeven keer het oppervlak aan regeneratiebossen.
Enorme bedreiging
In eerdere studies is geraamd dat elk jaar een gebied zo groot als het VK aan bos verloren gaat, grotendeels voor hout of om plaats te maken voor landbouw. Deze ontbossing vormt een enorme bedreiging voor de wilde flora en fauna en voor de inspanningen om de klimaatcrisis in te dammen.
De ontbossing is vorig jaar sterk toegenomen. Daarbij concentreert het verlies zich in de vitale regenwouden in tropische gebieden (Global Forest Watch, 2021). In het Amazonegebied worden in snel tempo bomen gekapt of verbrand: tot nu toe is al meer dan 430.000 hectare verloren gegaan. Jair Bolsonaro, de president van Brazilië, staat onder steeds grotere internationale druk over deze ontbossing.
De wetenschap is duidelijk
“De wetenschap is duidelijk: als we desastreuze klimaatverandering willen voorkomen en de teloorgang van de natuur willen keren, moeten we zowel de ontbossing een halt toeroepen als natuurlijke bossen herstellen”, stelt William Baldwin-Cantello, directeur Nature-Based Solutions bij het WWF.
“We weten al heel lang dat natuurlijke regeneratie van bossen vaak goedkoper is en beter voor de biodiversiteit is dan nieuw aangeplante bossen, en dat hersteld bos meer CO2 opslaat. Dit onderzoek vertelt ons waar en waarom regeneratie plaatsvindt, en hoe we die omstandigheden elders kunnen nabootsen”, aldus Baldwin-Cantello. “Maar we kunnen dergelijke regeneratie niet als vanzelfsprekend beschouwen: ontbossing eist nog steeds miljoenen hectares per jaar op – veel meer dan er bos wordt geregenereerd.”
