Vooraanstaande wetenschappers waarschuwen voor klimaatontwrichting en een “gruwelijke toekomst die gekenmerkt wordt door massale uitsterving”.
Alarmerend recent uitgekomen rapport wijst erop dat de wereld de gevaren van de klimaatcrisis en het verlies aan biodiversiteit schromelijk onderschat.
bron: the Guardian, 13 januari 2021
Door onwetendheid en het uitblijven van actie wacht de aarde een “gruwelijke toekomst die gekenmerkt wordt door massale uitsterving, achteruitgaande gezondheid en grote sociale onrust als gevolg van klimaatontwrichting;” de leefbaarheid van de aarde en het voortbestaan van de mens worden ernstig bedreigd. Dat zegt een internationale groep wetenschappers die ervoor waarschuwt dat mensen de diepe ernst en urgentie van de klimaat- en biodiversiteitscrisis nog steeds niet begrijpen.
Overleven van de mens staat op het spel
De 17 deskundigen, waaronder prof. Paul Ehrlich van Stanford University, auteur van ‘The Population Bomb’, en wetenschappers uit Mexico, Australië en de VS, zeggen dat de aarde er veel erger aan toe is dan de meeste mensen – inclusief wetenschappers – denken. “De omvang van de gevaren voor de biosfeer en alle vormen van leven daarin, inclusief de mens, is zo groot dat het maar moeilijk te bevatten is, zelfs voor goed geïnformeerde experts”, schrijven zij in het rapport dat gepubliceerd werd in het blad Frontiers in Conservation Science; ze verwijzen daarbij naar meer dan 150 studies waarin de grootste uitdagingen voor de wereld op het gebied van milieu beschreven worden.
Onbegrip voor ongekende omvang van wereldwijde ramp
De vertraging die optreedt tussen de vernietiging van de natuur en de impact daarvan, zorgt ervoor dat mensen niet zien en erkennen hoe ongelooflijk groot het probleem is, zo stellen ze. “De meeste mensen begrijpen de ongekende omvang en ernst van het probleem niet, ondanks het feit dat de basis van onze maatschappij in rap tempo aan het wegvallen is.”
Het rapport waarschuwt ervoor dat klimaatgerelateerde massamigratie, pandemieën en conflicten om essentiële hulpbronnen onvermijdelijk zijn, behalve als er dringend actie wordt ondernomen.
Politieke leiders moeten wakker worden
“Dit is geen oproep om het op geven; wij willen onze leiders een realistische ‘koude douche’ geven en hen informeren over de stand van zaken hier op aarde. Als we niet weten waar we staan, kunnen de noodzakelijke plannen om deze gruwelijke toekomst te vermijden ook niet worden uitgerold”, aldus het rapport.
Vergaande systeemveranderingen noodzakelijk
De ongekende omvang van de problemen vergt verregaande veranderingen van het kapitalistische systeem; ook het onderwijs is toe aan verandering, evenals de manier waarop wordt omgegaan met gelijkwaardigheid en klimaatrechtvaardigheid.
Economische groei overboord
Zo moet het idee van eeuwige economische groei overboord, dient een eerlijk prijskaartje te worden gehangen aan milieubelastende zaken, moet er gestopt worden met het gebruik van fossiele brandstoffen, dienen de lobbymachinerieën van de grote bedrijven ingeperkt te worden, en moeten vrouwen meer slagkracht krijgen, zo stellen de wetenschappers.
Biodiversiteitsdoelen keer op keer niet gehaald
Het rapport verschijnt enkele maanden nadat bekend werd dat de wereld er niet in is geslaagd ook maar één van de VN-biodiversiteitsdoelen (Aichi Biodiversity Targets) te bereiken; deze doelstellingen waren juist in het leven geroepen om de vernietiging van de natuur een halt toe te roepen.
Het is de tweede keer dat landen er niet in slagen hun tienjarige doelstellingen op dit gebied te realiseren.
In dezelfde week dat het rapport verscheen, zeiden meer dan vijftig landen toe zich in te zullen zetten om voor 2030 bijna een derde van de aarde te beschermen. Ongeveer een miljoen diersoorten dreigen uit te sterven, velen zelfs binnen enkele decennia, zo stelt een recent VN-rapport.
Milieuschade veel grotere bedreiging dan Covid-19
“Milieuschade vormt een oneindig veel grotere bedreiging voor de maatschappij dan Trump-aanhangers of Covid-19”, zo vertelde Ehrlich aan the Guardian. Ook blijft hij bij zijn standpunt dat bevolkingsgroei en het hoge consumptieniveau in met name welvarende landen de voornaamste oorzaken zijn voor milieuvernietiging, zoals hij dat al in 1968 in zijn boek ‘The Population Bomb’ verwoordde.
Groeimanie fataal
“Groeimanie is de fatale ziekte van onze maatschappij, en dient vervangen te worden door campagnes die gelijkwaardigheid en welzijn tot doel hebben en niet het consumeren van nog meer rotzooi.”
Systeemverandering noodzakelijk
De effecten van de klimaatcrisis zijn zichtbaarder dan het verlies aan biodiversiteit, en toch blijkt de maatschappij niet in staat de uitstoot van broeikasgassen in te perken, zo staat in het rapport. Als mensen de ongekende omvang van de crisis zouden begrijpen, dan kan er een gepast politiek antwoord komen en kunnen er adequate beleidsaanpassingen worden doorgevoerd die in verhouding staan tot de ernst van de dreiging.
“Waar het ons om gaat, is dat we, als we eenmaal de schrikbarende omvang van het probleem begrijpen, ook snappen dat we het niet redden met individuele acties zoals minder plastic gebruiken, minder vlees eten en minder vliegen. Wat nodig is, is systeemverandering: groots en supersnel”, aldus prof. Daniel Blumstein van de Universiteit van Californië, Los Angeles, die meeschreef aan het rapport.
Aangehaalde rapporten
In het rapport worden een aantal belangrijke andere rapporten aangehaald die de afgelopen jaren werden gepubliceerd:
• het rapport van het World Economic Forum uit 2020, waarin het verlies aan biodiversiteit genoemd werd als een van de grootste bedreigingen voor economieën wereldwijd;
• het Global Assessment-rapport van het IPBES (Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services) uit 2019, waarin staat dat 70% van de Aarde al grote veranderingen heeft ondergaan door toedoen van de mens;
• het Living Planet-rapport van het WWF (World Wide Fund for Nature) uit 2020, waarin gewaarschuwd werd dat de gemiddelde populatie-omvang van gewervelde dieren de voorgaande vijf jaar met 68% was afgenomen;
• een rapport uit 2018 van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), waarin staat dat de temperatuur op aarde door toedoen van de mens al meer dan 1 graad Celsius is opgewarmd (ten opzicht van het pre-industriële tijdperk) en dat die opwarming tussen 2030 en 2052 de 1,5 graden zal bereiken.
Zoveelste waarschuwing
Dit rapport volgt op waarschuwingen door toonaangevende wetenschappers over de staat van de aarde die de afgelopen jaren al meermaals werden geuit, waaronder een verklaring door 11.000 wetenschappers uit 2019 waarin stond dat de mensheid door de klimaatcrisis te maken zal krijgen met “ongekend lijden”, behalve als er grootschalige veranderingen worden doorgevoerd. In 2016 schreven meer dan 150 Australische klimaatwetenschappers een open brief aan de toenmalige premier Malcolm Turnbull, waarin zij vroegen om per direct maatregelen te nemen teneinde de uitstoot van broeikasgassen in te perken. Nog datzelfde jaar schreven 30 Nobelprijswinnaars een open brief aan de wereld over hun frustratie met betrekking tot het uitblijven van politieke actie in verband met het aanpakken van de klimaatcrisis.
Prof. Tom Oliver, ecoloog aan de Universiteit van Reading, die niet meeschreef aan het rapport, vond het een angstaanjagende maar zeer geloofwaardige samenvatting van de ernstige bedreiging die het normale ‘business as usual‘-scenario voor de maatschappij vormt. “Wetenschappers moeten meer doen dan alleen vaststellen dat het milieu grootschalig achteruitgaat; ze moeten zich nu richten op de meest efficiënte manier om actie te stimuleren”, aldus Oliver.
