Een derde van de wereldvoedselproductie zal tegen het einde van de eeuw in gevaar komen indien de broeikasgasemissies onverminderd blijven stijgen, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Gebieden waar voedsel wordt verbouwd, zullen te maken krijgen met drastische veranderingen in neerslag en temperaturen als de opwarming van de Aarde in het huidige tempo doorgaat.
bron: The Guardian, 14 mei 2021
In veel van ’s werelds belangrijkste voedselproducerende gebieden zullen de temperaturen stijgen en zullen de neerslagpatronen drastisch veranderen wanneer de temperaturen met ongeveer 3,7 °C stijgen. Dat is de voorspelde temperatuurstijging als de emissies onverminderd hoog blijven.
Onderzoekers van de Aalto-universiteit in Finland hebben berekend dat ongeveer 95% van de huidige gewasproductie plaatsvindt in gebieden die zij omschrijven als ‘veilige klimatologische ruimte’. Dat zijn gebieden met omstandigheden waarin temperatuur, neerslag en droogte binnen bepaalde grenzen vallen.
Drastische krimp
Indien de temperatuur tegen het einde van de eeuw met ongeveer 3,7 °C zou stijgen, zou die veilige ruimte drastisch krimpen. Dat zou vooral Zuid- en Zuidoost-Azië en de Soedano-Sahelische zone in Afrika treffen, zo staat in het artikel dat onlangs in het tijdschrift One Earth is verschenen.
Als de broeikasgassen echter worden teruggedrongen en de wereld de doelstellingen van het Akkoord van Parijs zou halen, dan zou slechts ongeveer 5-8% van de mondiale voedselproductie in gevaar komen.
Veerkracht
Matti Kummu, universitair hoofddocent mondiale voedsel- en watervoorziening aan de Aalto-universiteit en hoofdauteur van het rapport: “Een derde van de wereldvoedselproductie komt in gevaar. We moeten ons zorgen maken, want de veilige klimatologische ruimte is vrij smal. Maar er zijn maatregelen die we kunnen nemen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. En we moeten mensen en samenlevingen in de gevarenzones weerbaarder maken, om de gevolgen te beperken en hun veerkracht en aanpassingsvermogen te vergroten.”
De stijgende temperaturen zouden de voedselproductie in sommige gebieden die momenteel minder productief zijn (zoals de noordelijke regio’s), kunnen verhogen. Maar volgens Kummu zou dat bij lange na niet genoeg zijn om het verlies van belangrijke voedselproducerende regio’s in het Zuiden te compenseren.
Waterschaarste
“Er zullen zowel winnaars als verliezers zijn, maar de winsten zullen niet opwegen tegen de verliezen. Er is gewoon niet genoeg ruimte voor de voedselproductie om zich te verplaatsen – we zitten al aan de grenzen,” aldus Kummu.
Volgens Kummu zouden zowel de veeteelt als de gewasproductie worden getroffen. Daarnaast zouden veel gebieden waarschijnlijk te maken krijgen met een grote toename van waterschaarste. De onderzoekers onderzochten de gevolgen van klimaatverandering voor 27 van de belangrijkste voedselgewassen en zeven soorten vee.
Nieuwe woestijn
In een scenario met hoge emissies zou er tegen het einde van deze eeuw over de hele wereld wel vier miljoen vierkante kilometer nieuwe woestijn kunnen ontstaan, zo blijkt uit het onderzoek. Bij een opwarming van 1,5 tot 2 °C zouden de boreale bossen in Noord-Amerika, Rusland en Europa krimpen van hun huidige zeven miljoen vierkante kilometer tot ongeveer zes miljoen vierkante kilometer in 2100. In een scenario met hoge emissies zou er nog maar drie miljoen vierkante kilometer overblijven, voorspellen de onderzoekers.
Het rapport is een aanvulling op eerder onderzoek waaruit bleek dat de opwarming van de aarde nu al gevolgen heeft voor de landbouwproductiviteit.
