De komende tien jaar moeten CO2-emissies ongeveer elke twee jaar met het equivalent van een wereldwijde lockdown dalen, stellen onderzoekers. Dat is nodig als we binnen de veilige grenzen voor de opwarming van de aarde willen blijven.
bron: The Guardian, 3 maart 2021
Afgelopen jaar hebben lockdowns over de hele wereld geleid tot een ongekende daling van de CO2‑uitstoot met ongeveer 7% (gelijk aan ongeveer 2,6 miljard ton CO2). Maar komend decennium zijn elk jaar reducties van 1 tot 2 miljard ton nodig om nog kans te hebben om de wereldwijde temperatuurstijging binnen 1,5 ̊C of 2 ̊C van het pre-industriële niveau te houden, zoals de overeenkomst van Parijs vereist.
Uit onderzoek dat onlangs in Nature Climate Change is gepubliceerd, blijkt dat landen al bezig waren hun uitstoot van broeikasgassen te reduceren voordat de Covid-19-pandemie toesloeg. Dat gebeurde echter niet tot het niveau dat nodig is om een ineenstorting van het klimaat te voorkomen. Naarmate lockdowns vorig jaar in veel landen werden opgeheven, zijn er sterke aanwijzingen dat de emissies opnieuw zullen stijgen tot boven de niveaus van 2019. Dat schaadt de vooruitzichten om de doelstellingen van Parijs te halen enorm.
Cruciaal punt
Hoofdauteur van de studie Corinne Le Quéré, tevens Royal Society Research Professor of Climate Change Science aan de University of East Anglia (UEA) en voorzitter van de Franse Hoge Raad voor het Klimaat, stelt dat de wereld op een cruciaal punt staat nu regeringen geld in de wereldeconomie pompen om de gevolgen van de pandemie op te vangen. Volgens Le Quéré hebben we elke twee jaar een emissiereductie nodig van ongeveer de omvang van de daling als gevolg van de lockdowns, maar dan met volledig andere middelen.
Regeringen moeten prioriteit geven aan klimaatmaatregelen bij hun inspanningen om te herstellen van de pandemie, stelt Le Quéré: in het verleden hebben politici niet laten blijken te snappen dat de aanpak van klimaatverandering geen bijzaak is. Dan heb je het niet over één wet of beleidsmaatregel; het moet in al het beleid centraal staan, aldus Le Quéré: elke strategie en elk plan van elke regering moet consistent zijn met de aanpak van klimaatverandering.
Klimaatdoelstellingen
De studie sluit aan bij ander onderzoek waaruit bleek dat de drastische daling van de uitstoot van broeikasgassen als gevolg van de pandemie weinig invloed zal hebben op de klimaatdoelstellingen op lange termijn. Tenzij landen snel actie ondernemen om hun economieën van fossiele brandstoffen af te helpen, zou het zelfs gevolgd kunnen worden door een snelle opleving.
Volgens Le Quéré is er een directe tegenstelling tussen wat regeringen zeggen te doen om een groen herstel te bewerkstelligen en wat ze feitelijk doen, en is dat zeer zorgwekkend.
Structurele veranderingen
Glen Peters, van het CICERO Center for International Climate Research in Noorwegen en co-auteur van de paper, stelt dat er structurele veranderingen nodig zijn in economieën over de hele wereld om af te stappen van fossiele brandstoffen en andere CO2-intensieve activiteiten.
De emissies waren in 2020 lager omdat de infrastructuur voor fossiele brandstoffen minder werd gebruikt, niet omdat die infrastructuur werd afgebouwd, stelt Peters: wanneer de infrastructuur voor fossiele brandstoffen weer in gebruik wordt genomen, bestaat het risico van een grote opleving van emissies in 2021. Dat was ook het geval in de nasleep van de wereldwijde financiële crisis in 2009.
Inspanningen opvoeren
De paper toont aan dat veel van ’s werelds grootste economieën hun emissies al vóór de pandemie aan het reduceren waren. Het Global Carbon Project, een team van wetenschappers uit de hele wereld, ontdekte dat 64 landen hun uitstoot in de periode tussen 2016 en 2019 hadden verminderd ten opzichte van 2011 tot 2015. Maar 150 landen lieten in die periode juist een stijging van de uitstoot zien.
Le Quéré vindt dat landen hun inspanningen dringend moeten opvoeren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Uit de studie blijkt dat het jaarlijkse tempo van de emissiereducties van 160 miljoen ton uitstoot per jaar in landen met hoge inkomens van vóór de pandemie ruwweg moet vertienvoudigen. In landen met lagere inkomens was er tussen 2016 en 2019 geen echte vermindering van de uitstoot vergeleken met de twee voorgaande periodes van vijf jaar. Deze landen moeten ook in de toekomst hun stijgende emissies drastisch zien te remmen als ze de doelstellingen van Parijs willen halen.