Drie grote oliemaatschappijen hebben in kort tijdsbestek drie gevoelige nederlagen geleden: Shell verloor een geding voor de Nederlandse rechtbank, en activistische beleggers boekten een overwinning op het management van zowel ExxonMobil als Chevron. Dat zou wel eens een keerpunt op het gebied van CO2-emissies kunnen betekenen, zeggen campagnevoerders en juristen.
bron: The Guardian, 27 mei 2021
Drie grote oliemaatschappijen beleefden een ‘rampzalige dag’: investeerders kwamen in opstand uit vrees voor het klimaat, en een rechtbank beval de uitstoot van fossiele brandstoffen te verminderen. Deze ontwikkelingen hebben hoop gewekt bij campagnevoerders, investeerders, juristen en wetenschappers. Zij stellen dat de historische beslissingen een keerpunt kunnen betekenen in de inspanningen om de klimaatcrisis aan te pakken.
Mijlpaal
Een Nederlandse rechtbank heeft Shell woensdag gemaand om de CO2-uitstoot van zijn olie- en gasactiviteiten in 2030 met 45% te hebben verminderd (The Guardian, 26/5/21). Een piepkleine groep activistische beleggers veroverde tegelijkertijd twee plaatsen in de raad van bestuur van ExxonMobil. En het management van Chevron leed een nederlaag toen beleggers stemden om het concern te dwingen zijn CO2-uitstoot te verminderen (The Guardian, 26/5/21).
Chevron staat tweede op de lijst van fossiele brandstofbedrijven met de grootste cumulatieve CO2-uitstoot. ExxonMobil staat derde, en Shell zesde (Carbon Accountability Institute, 2020).
Historische overwinning
“Dit is misschien wel de meest rampzalige dag tot nu toe voor de fossiele industrie,” aldus klimaatactivist en auteur Bill McKibben. “Als je de temperatuurstijging afdoende wilt beperken om als beschaving te overleven, moeten kolen, olie en gas in de grond blijven zitten. Dat klonk tien jaar geleden nog radicaal. Nu klinkt het als de wet.”
Sara Shaw van Friends of the Earth International: “Dit is een historische overwinning voor klimaatrechtvaardigheid. Onze hoop is dat de uitspraak tegen Shell een golf van klimaatrechtszaken tegen grote vervuilers op gang zal brengen.”
Andy Palmen van Greenpeace Nederland: “Het vonnis is een mijlpaal. We kunnen multinationals nu verantwoordelijk houden voor de klimaatcrisis.”
Keerpunt
Andrew Logan van Ceres, een ngo die klimaatactie door investeerders coördineert, zei tegen de Financial Times: “Dit zal achteraf worden gezien als de dag waarop alles veranderde voor grote oliebedrijven. Hoe de sector op dit duidelijke signaal reageert, zal bepalen welke bedrijven de komende transitie zullen overleven en welke zullen ondergaan.
Nick Stansbury van Legal & General Investment Management, een van de grootste vermogensbeheerders in Europa: “De vraag is gerechtvaardigd of dit een keerpunt zal zijn, net als de eerste grote tabaksrechtszaken dat waren.”
Michael Burger van de Columbia Law School in de VS zei dat er geen twijfel over bestaat dat de nederlaag van Shell een belangrijke ontwikkeling was in de wereldwijde klimaatrechtspraak, en dat dit zou kunnen doorklinken in rechtszalen over de hele wereld.
Keerpunt
Twee andere grote oliemaatschappijen, ConocoPhillips en Phillips 66, waren de afgelopen weken al het slachtoffer geworden van opstanden onder beleggers vanwege hun passiviteit op klimaatgebied. Maar de nederlaag van Shell voor de rechter schept een nieuw precedent, aldus Roger Cox, advocaat van Milieudefensie, dat de zaak samen met 17.000 burgers heeft aangespannen. “Dit is een keerpunt in de geschiedenis,” aldus Cox. “Het is de eerste keer dat een rechter een groot vervuilend bedrijf opdraagt zich aan het Klimaatakkoord van Parijs te houden.”
Olie- en gasmultinationals hebben recordverliezen en -afschrijvingen geboekt tijdens de corona-pandemie. Het Internationaal Energieagentschap zei eerder deze maand dat als regeringen de klimaatcrisis serieus nemen, er vanaf dit jaar geen nieuwe investeringen in olie, gas en steenkool meer mogen worden gedaan (IEA, 2021). Dit staat in schril contrast tot de plannen van de meeste bedrijven voor verdere exploratie.
[…]
