Meer dan een derde van alle hittegerelateerde sterfgevallen over de hele wereld tussen 1991 en 2018 kan worden toegeschreven aan de door de mens veroorzaakte opwarming van de Aarde. Dat heeft nieuw onderzoek uitgewezen.
bron: The Guardian, 31 mei 2021
De klimaatcrisis heeft een hele reeks gevolgen: van natuurbranden tot extreem weer. Naarmate de temperaturen stijgen, worden ouderen en mensen met onderliggende chronische aandoeningen zoals astma onevenredig zwaar getroffen door hevigere en frequentere hittegolven. Daardoor worden ze kwetsbaarder voor ziekte en voortijdig overlijden.
In een studie, gepubliceerd in het tijdschrift Nature Climate Change, zijn gegevens van 732 locaties in 43 landen gebruikt om het aantal sterfgevallen te berekenen dat wordt toegeschreven aan warmteniveaus die hoger liggen dan de ideale temperatuur voor de menselijke gezondheid. Deze temperatuur verschilt van plek tot plek.
Simulaties
De onderzoekers hebben weersomstandigheden uit het verleden bestudeerd die zijn gesimuleerd volgens scenario’s met en zonder door menselijke activiteit veroorzaakte emissies. Daardoor konden ze de opwarming (en de daarmee samenhangende gezondheidseffecten) die verband houdt met menselijke activiteit, scheiden van natuurlijke trends.
In totaal vonden ze dat 37% van alle sterfgevallen door hitte op de bestudeerde locaties toe te schrijven is aan menselijke activiteit. De grootste door klimaatverandering veroorzaakte bijdragen (meer dan 50%) waren te vinden in Zuid- en West-Azië (Iran en Koeweit), Zuidoost-Azië (de Filipijnen en Thailand) en Midden- en Zuid-Amerika.
Signaal
Deze gegevens suggereren dat de gezondheidseffecten van de snelle opwarming zelfs in deze relatief vroege stadia van potentiële catastrofale klimaatveranderingen al voelbaar zijn. Dat stelt de hoofdauteur van de studie, prof. Antonio Gasparrini van de London School of Hygiene & Tropical Medicine.
“Het is in feite een signaal om in actie te komen om potentiële gevolgen te voorkomen of om te proberen eventuele effecten te verminderen. De consequenties zullen in de toekomst natuurlijk veel groter zijn zolang de opwarming van de Aarde niet stopt. De belangrijkste boodschap is dat we niet tot 2050 hoeven te wachten om een toename van hittegerelateerde sterfgevallen te zien”, aldus Gasparrini.
Topje van de ijsberg
Naast sterfgevallen zijn er nog andere gezondheidsproblemen die verband houden met hoge temperaturen, zoals ziekenhuisopnames als gevolg van cardiovasculaire of respiratoire complicaties. Deze problemen komen over de hele linie vaker voor en dragen bij aan de stijgende kosten van de gezondheidszorg, aldus de hoofdauteur, dr. Ana Vicedo-Cabrera van de Universiteit van Bern: “Sterfte is slechts het topje van de ijsberg”.
De analyse bestrijkt niet de hele wereld; er waren bijvoorbeeld niet genoeg empirische gegevens uit grote delen van Afrika en Zuid-Azië om in de analyse mee te nemen.
Vorig jaar lag de temperatuur wereldwijd 1,2 °C boven het pre-industriële niveau. Dit ondanks een daling van de verbranding van fossiele brandstoffen met 7% als gevolg van de lockdowns in verband met het coronavirus. Dat is al gevaarlijk dicht bij de bovengrens van 1,5 °C die door de verschillende landen is afgesproken. Aangenomen wordt dat boven die grens zelfs een halve graad opwarming de risico’s op droogte, overstromingen, extreme hitte en armoede voor honderden miljoenen mensen aanzienlijk zal verergeren.