Covid-steunpakketten blijken het klimaat de das om te doen. Veel landen investeren royaal in fossiele brandstoffen.
bron: The Guardian, 9 november 2020
De kans op een wereldwijd groen herstel wordt steeds kleiner nu veel landen enorme bedragen in de fossiele economie blijven pompen in een poging de recessie het hoofd te bieden, zo blijkt uit een analyse door The Guardian.
Groen herstel komt nauwelijks van de grond. Slechts enkele grote landen pompen steungelden in koolstofarme projecten zoals hernieuwbare energie, elektrische voertuigen en energiebesparing.
Herstelprogramma’s
De Europese Unie staat bovenaan het door The Guardian opgestelde lijstje, want heeft 30% van haar €750 miljard omvattende herstelplan gereserveerd voor groene doelen. […]
Hekkensluiter is China dat slechts 0,3% van zijn herstelpakket (ong. €1 miljard) reserveert voor groene projecten. Vóór de verkiezingen van begin november hadden de VS net iets meer dan 1% van het herstelpakket (€17,8 miljard) gereserveerd voor groene investeringen.
Meer dan een half jaar na de eerste lockdowns hebben minstens 18 van de grootste economieën ter wereld herstelprogramma’s opgetuigd die schade berokkenen aan het milieu, zoals het steunen van de fossiele sector en het stimuleren van nieuwe CO2-intensieve infrastructuur. Hierdoor worden eventuele voordelen van groene investeringen volledig teniet gedaan. Alleen de steunpakketten van Duitsland, Frankrijk, Spanje en het VK pakken gunstig uit voor het milieu.
Herstel weinig groen
Deze analyse is door Vivid Economics gedaan, in opdracht van The Guardian. Jason Eis, een van de onderzoekers, stelt dat men bij het implementeren van de meeste herstelplannen nauwelijks gekeken heeft naar wat nodig is met betrekking tot het milieu en de klimaatcrisis: “In de meeste landen zien we helemaal geen groen herstel; het ligt zelfs niet in het verschiet.”
Zelfs landen die zeggen te streven naar groen herstel, geven vaak veel meer uit aan activiteiten die uitmonden in gelijkblijvende of zelfs hogere uitstoot van broeikasgassen. Terwijl Zuid-Korea in juli een plan voor een nieuwe groene deal ter waarde van €114 miljard lanceerde, geeft het nog steeds veel geld uit aan fossiele brandstoffen en aan CO2-intensieve industrie.
In Canada speelt iets vergelijkbaars. Het land geeft €3,9 miljard uit aan woningisolatie, duurzaam vervoer en schone energie, maar dat is maar een fractie van de in totaal €193 miljard die vooral gaan naar o.a. grootschalige uitbreiding van wegen en belastingvoordelen voor fossiele brandstofbedrijven. India pompt ongeveer €700 miljoen in zijn groene economie, maar maakt tegelijk plannen om nieuwe steenkolencentrales te bouwen.
Perspectief
Alleen de overwinning van Joe Biden biedt wat perspectief. Zijn plan om voor €1.700 miljard groene ontwikkelingen te stimuleren zou de VS een voorsprong geven op de EU. Eis ziet er een signaal in naar andere landen, vooral China, om aan een race-to-the-top te beginnen voor groen herstel.
Biden wil met hernieuwbare energie bereiken dat de VS in 2035 volledig op schone energie draaien en in 2050 geen CO2 meer uitstoten. Hij zal daarbij een vijandige Republikeinse meerderheid in de Senaat op zijn pad vinden, alsmede verzet en wellicht rechtszaken door bedrijven en mogelijk enkele staten.
Maar zelfs een klein deel van Bidens groene plannen zou al een wereld van verschil maken. Niet alleen vergeleken met waar de VS nu zijn, maar ook omdat de VS nog steeds een voorbeeld vormen voor andere landen. Als de VS in de G20 zouden aandringen op groen herstel, zou dat enorme impact hebben.
Landen die niet inzetten op groen herstel, laten de kans lopen om miljoenen banen te creëren. Met name in de bouw liggen enorme kansen, bij woningisolatie, zonnepanelen en oplaadpunten voor elektrische auto’s. Dat zijn arbeidsintensieve klussen die meestal zonder veel voorbereidingen gestart kunnen worden.
Klimaatdoelen raken uit zicht
De meeste landen die niet inzetten op groen herstel, voldoen ook niet aan de verplichtingen van het Klimaatakkoord van Parijs. Ze komen gemiddeld op 15% van de uitstootvermindering die daar is afgesproken. Het Internationale Energieagentschap (IEA) heeft aangetoond dat China na een scherpe daling aan het begin van de pandemie weer even veel uitstoot als in 2019, en in 2020 vermoedelijk hoger uit zal komen.
China heeft nog niet eens een begin gemaakt met groen herstel. Maar wanneer ze het volgende Vijfjarenplan, dat voor maart 2020 op de rol staat, aanpassen, kunnen ze nog een grote slag maken.
Helaas is het zonder China onmogelijk dat de wereld zijn klimaatdoelen gaat halen, waarschuwt Fatih Birol, directeur van het IEA.
Climate Action Tracker, een onafhankelijk wetenschappelijk onderzoeksinstituut, stelde vast dat veel regeringen meer inzetten op koolstofintensieve industrieën en het versoepelen van milieuregels dan op het beperken van de CO2-uitstoot. Dat gebeurt niet alleen in de VS, maar ook in landen als Australië, Brazilië, Indonesië, Mexico, Rusland, Saoedi-Arabië en Zuid-Afrika.
Volgende fase
Volgens Lord Nicolas Stern, bekend klimaateconoom, is er nog tijd om over te schakelen op groen herstel. In de beginfase is het merendeel van de herstelpakketten besteed aan het op gang houden van geldstromen, het ondersteunen van loonbetalingen en het voorkómen van faillissementen. Maar in de volgende fase, die nu aanbreekt, moeten landen groene plannen gaan uitvoeren. Europa heeft echter de handen vol aan het bestrijden van het virus, aldus Stern. Groen herstel is pas echt mogelijk wanneer het virus onder controle is.
