De concentraties CO2 in de atmosfeer hebben recordhoogten bereikt, zo hebben wetenschappers vastgesteld. Dit ondanks een daling van de emissies tijdens de corona-pandemie. De concentraties van het broeikasgas liggen inmiddels 50% boven pre-industriële niveaus.
bron: The Guardian, 7 april 2021
Uit de laatste van de langlopende metingen van het meetstation bij het Mauna Loa Observatory op Hawaii blijkt dat de CO2-concentraties wereldwijd 50% hoger liggen dan toen de industriële revolutie begon. Uit de gegevens die door het Scripps Institution of Oceanography van de Universiteit van Californië in San Diego zijn vrijgegeven, blijkt dat de atmosferische concentraties van het broeikasgas in maart gemiddeld 417,14 deeltjes per miljoen (ppm) bedroegen. Dat is een nieuw record.
Het Britse Met Office voorspelt dat de maandelijkse concentraties van CO2 in 2021 een piek zullen bereiken van ongeveer 419,5 ppm. CO2 (kooldioxide) is de belangrijkste oorzaak van de stijgende temperaturen en de klimaatcrisis.
Jaargemiddelde
Het vorige record voor maandelijkse CO2-concentraties op Mauna Loa in de Scripps-dataset was 417,10 ppm in mei 2020. Het jaargemiddelde van vorig jaar was 413,94 ppm. Voor 2021 wordt een niveau van ongeveer 416,3 ppm voorspeld.
Het CO2-gehalte in de atmosfeer schommelt lichtjes gedurende het jaar: het daalt wanneer een deel ervan in de lente en de zomer wordt geabsorbeerd door planten die op het noordelijk halfrond groeien, en het stijgt dan weer in de herfst en de winter.
Menselijke activiteit
Maar de langetermijn-trend van stijgende CO2-concentraties wordt veroorzaakt door menselijke activiteit: voornamelijk door de verbranding van fossiele brandstoffen maar ook door ontbossing, aldus het Met Office.
De wereldwijde uitstoot is in 2020 tijdelijk gedaald als gevolg van een afname van economische activiteiten en in het gebruik van transportmiddelen in verband met de pandemie. Maar de emissiereductie in 2020 was niet genoeg om de opbouw van CO2 in de atmosfeer substantieel te beïnvloeden: die blijft stijgen. Er zullen op langere termijn veel grotere emissiereducties nodig zijn om de stijging af te remmen of te stoppen, waarschuwt het Met Office.
Prognoses
Volgens prognoses van het IPCC (het orgaan van de VN dat zich bezighoudt met klimaatwetenschap) moet de mondiale uitstoot rond 2050 – of eerder – netto nul bedragen om de opwarming van de Aarde tot 1,5 °C te beperken. Dat is het niveau waarboven de ergste gevolgen van de temperatuurstijging worden verwacht.
Het bereiken van ‘netto nul’ houdt in dat de emissies zo dicht mogelijk bij nul worden gebracht en dat maatregelen worden genomen zoals het planten van bomen om de resterende verontreiniging te absorberen.
De tijd dringt
In zijn commentaar op de laatste gegevens stelt prof. Martin Siegert van het Grantham Institute van het Imperial College London dat de nieuwe recordhoogte volledig te verwachten was: “De emissies zijn weliswaar verminderd, maar we stoten nog steeds veel CO2 uit. De concentratie daarvan in de atmosfeer zal dus onvermijdelijk stijgen. Dat zal zo blijven tot we ergens in de buurt van een netto-nuluitstoot komen”, aldus Siegert. “Onze weg naar een uitstoot van netto-nul is duidelijk, uitdagend en noodzakelijk – en het wordt dringend tijd dat we werk maken van de overgang daarnaartoe.”
‘Menselijke meteoriet’
Volgens prof. Simon Lewis van het University College London is het gemakkelijk te vergeten hoe erg en hoe snel de uitstoot van fossiele brandstoffen onze planeet aantast: “Het heeft meer dan 200 jaar geduurd om de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer met 25% te laten toenemen, maar slechts 30 jaar om 50% boven het pre-industriële niveau uit te komen. Deze dramatische verandering is als een menselijke meteoriet die op Aarde inslaat.”
“Maar”, voegt hij eraan toe, “als landen nu plannen maken om de samenleving vanaf vandaag op een koers van aanhoudende en drastische emissiereducties te zetten, kunnen we de nog steeds stijgende uitstoot en de gevolgen van klimaatverandering, die nu al gevaarlijk snel toenemen, nog vermijden.”
