Door de opwarming van de Aarde is het aantal wilde diersoorten in de oceaan rond de evenaar afgenomen. De omstandigheden zijn er voor sommige soorten waarschijnlijk nu al te warm om te overleven, zo blijkt uit een nieuwe studie.
bron: The Guardian, 7 april 2021
Een van de voorspelde effecten van de opwarming van de Aarde is dat soorten zich van de evenaar zullen verwijderen. Uit een analyse van de veranderende locaties van bijna 50.000 mariene soorten tussen 1955 en 2015 blijkt dat dit nu op wereldwijde schaal kan worden waargenomen.
Verdere opwarming van de Aarde is inmiddels onvermijdelijk, en daardoor zou de soortenrijkdom van de oceanen in tropische gebieden nog verder kunnen afnemen. Volgens de onderzoekers zou deze verschuiving ingrijpende gevolgen kunnen hebben die moeilijk te voorspellen zijn.
Soortenrijkdom
Soorten die op de oceaanbodem voorkomen, zijn niet afgenomen, maar de diversiteit van vrijzwemmende soorten, zoals vissen, is tussen 1965 en 2010 aanzienlijk afgenomen. Dat stelt prof. David Schoeman van de Universiteit van de Sunshine Coast in Australië en co-auteur van de studie. Hij denkt dat de daling van de soortenrijkdom waarschijnlijk gevolgen zal hebben voor gemeenschappen die voor hun voedsel afhankelijk van de oceaan zijn. Volgens Schoeman zijn deze soorten niet helemaal verdwenen, maar zijn ze verdwenen uit de tropen.
De opwarming die plaatsvindt, is niet alleen geleidelijk. Daar komen ook nog eens hittegolven op zee bovenop die steeds vaker voorkomen en steeds intenser worden. Die zijn ook deels verantwoordelijk voor de snelle verplaatsing van tropische soorten. Ook economieën die afhankelijk zijn van natuurtoeristen, zullen hierdoor worden getroffen, voorspelt Schoeman.
Miljoenen gegevens
In het onderzoek zijn ongeveer zeven miljoen gegevens met betrekking tot 48.661 soorten geanalyseerd: van grote zeezoogdieren zoals walvissen tot kwallen en koralen. De databank begint in 1955. Naarmate temperaturen beginnen te stijgen, beginnen vrijzwemmende soorten aan de evenaar ook af te nemen. Deze band rond de evenaar waar de soortenrijkdom afnam, werd ook steeds breder.
Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences. Het stelt dat de opwarming van de oceanen grootschalige veranderingen in de wereldwijde latitudinale verdeling van de mariene biodiversiteit veroorzaakt. Hoewel de opwarming in de oceaan minder groot is dan op land, verschuift de spreiding van mariene soorten als gevolg van de opwarming even snel als of sneller dan soorten aan land.
Samenwerking
Voor het onderzoek hebben wetenschappers van de Universiteit van de Sunshine Coast, de Universiteit van Auckland, de Universiteit van Queensland en het Australische wetenschapsagentschap, de CSIRO, samengewerkt.
Hoewel het niet de opzet van studie was om te beoordelen of opwarming uitsterving veroorzaakt, betekende dit volgens Schoeman niet dat er geen uitsterving plaatsvond. Er bestaat zeker een risico op verdwijning, waarbij zelfs veelvoorkomende soorten naar koelere gebieden worden verdreven. Volgens de onderzoekers wijzen de gegevens erop dat het voor sommige soorten aan de evenaar nu al te warm is om te overleven.
Nog heftiger
De opwarming van de Aarde wordt voornamelijk veroorzaakt door de verbranding van fossiele brandstoffen en door ontbossing. De oceanen hebben sinds de jaren zeventig ongeveer 90% van die opwarming geabsorbeerd.
Volgens Schoeman is de opwarming nu al vrij heftig en wordt deze alleen nog maar heftiger. Zelfs als de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk wordt verminderd, zal die nog tientallen jaren aanhouden. Hij vindt dat we nu echt in actie moeten komen: “Klimaatverandering is een feit. We zien nu al een grootschalige herschikking van de biodiversiteit – en biodiversiteit vormt de basis van al het menselijk leven”, aldus Schoeman. “Ik maak me zorgen over waar dit eindigt.”
Cruciaal belang
Vorig jaar waarschuwden wetenschappers dat de opwarming van de oceanen zou kunnen leiden tot een radicale herschikking van mariene voedselnetwerken over de hele wereld (Science). Soorten als algen zouden daar weliswaar van kunnen profiteren, maar voor veel soorten zou het de genadeklap betekenen.
Inzicht in de effecten van oceaanopwarming is van cruciaal belang; niet alleen voor de toekomst van de visserij wereldwijd, maar ook voor beschermingsstrategieën om mariene ecosystemen in stand te houden.
