De mondiale vraag naar olie zou in de komende twee jaar het niveau van vóór de coronapandemie kunnen overschrijden, tenzij concrete overheidsmaatregelen en wetgeving tot een veel sterkere verschuiving naar schone energie leiden. Dat stelt het Internationaal Energieagentschap (IEA). De cijfers ontkrachten de hoop dat het wereldwijde olieverbruik zijn piek al heeft bereikt.
bron: The Guardian, 17 maart 2021
Cijfers van de wereldwijde energiewaakhond IEA dreigen de hoop de grond in te boren dat het wereldverbruik van olie in 2019 zijn hoogtepunt heeft bereikt, voordat de coronapandemie de vraag naar olie met 9 miljoen vaten per dag deed kelderen. Volgens het invloedrijke rapport van het IEA zou een opleving van de vraag naar olie ertoe kunnen leiden dat de mondiale vraag naar ruwe olie in 2023 voor het eerst boven de 100 miljoen vaten olie per dag uitkomt. Die opleving komt vooral op het conto van de zich ontwikkelende economieën in Azië.
Dit vooruitzicht komt na een waarschuwing van het IEA afgelopen zomer dat de dagelijkse vraag naar olie in 2021 de snelste stijging in de geschiedenis van de markt zou kunnen vertonen, tenzij groene beleidsmaatregelen worden genomen om een ongekende opleving van de vraag naar olie af te remmen.
Groen herstel
Tot dusver halen overheidsinspanningen om een groen economisch herstel tot stand te brengen zelfs niet het niveau van de groene uitgaven die werden gedaan in het kader van de stimuleringsmaatregelen die volgden op de financiële crisis van 2008.
Uit de voorspellingen van het IEA voor het komende jaar blijkt dat de wereldwijde vraag naar olie met 5,5 miljoen vaten olie per dag zou kunnen stijgen, tot een gemiddelde van 96,6 miljoen vaten per dag. Dat is een van de snelste jaarlijkse stijgingen ooit.
De stijging van de vraag naar olie zal volgens de prognoses van het IEA aanhouden tot 2026: dan zou deze uitkomen boven de 104 miljoen vaten per dag. Dat is meer dan 4 miljoen vaten per dag meer dan in 2019. En dat tijdens een cruciaal decennium voor het terugdringen van CO2-emissies om een klimaatcatastrofe af te wenden.
Historische daling
Volgens de uitvoerend directeur van het IEA, Fatih Birol, heeft de coronacrisis een weliswaar historische daling van de wereldwijde vraag naar olie veroorzaakt, maar niet noodzakelijk een blijvende. Het IEA waarschuwt dat de mondiale vraag naar olie nog steeds aan het bekomen is van de enorme schok als gevolg van Covid-19.
De analyses van het IEA worden door overheden over de hele wereld gebruikt om hun energiebeleid te helpen onderbouwen. Uit de laatste analyse blijkt dat de vraag naar vliegtuigbrandstoffen, die het hardst door de pandemie werd getroffen, geleidelijk zou kunnen terugkeren naar de niveaus van vóór de crisis.
Veranderende trends
Reistrends zouden echter blijvend kunnen veranderen als gevolg van een verschuiving naar onlinevergaderingen en -conferenties, in combinatie met pogingen van bedrijven om de kosten te drukken en een voorzichtige terugkeer naar vrijetijdsreizen. Dat zou de groei van de vraag naar olie nog in toom kunnen houden.
De blijvende veranderingen op het gebied van reizen en kantoorwerk als gevolg van de pandemie, gekoppeld aan de versnelde ontwikkeling van schone energietechnologieën, hebben veel energiedeskundigen doen concluderen dat de vraag naar olie wellicht nooit meer zal terugkeren naar de niveaus van vóór de pandemie.
Deze conclusie wordt gedeeld door bedrijven, waaronder oliemaatschappij BP. Die voorspelde dat de vraag naar olie misschien nooit volledig zal herstellen van de gevolgen van de coronapandemie. Dat zou, voor het eerst in de moderne geschiedenis, het begin kunnen zijn van een ongekende daling gedurende meerdere decennia.
Tragere groei
Het IEA is het ermee eens dat de totale vraag naar olie in de geavanceerde economieën (die per hoofd van de bevolking veel groter is dan in de ontwikkelingslanden) waarschijnlijk niet zal terugkeren naar het niveau van vóór de coronapandemie. Dat komt deels vanwege de steeds bredere acceptatie van elektrische voertuigen en andere groene vervoersopties.
Ongeveer 90% van de wereldwijd stijgende vraag naar olie in de komende vijf jaar zal echter worden aangedreven door landen in Azië, zij het in een trager tempo dan vóór de pandemie. Een groeiende bevolking en stijgende inkomens aldaar liggen hieraan ten grondslag.
Ordelijke overgang
Volgens IEA-directeur Birol is een ordelijke overgang naar minder olie essentieel om de klimaatdoelstellingen te halen. Dat zal grote beleidsveranderingen van overheden vergen, evenals versnelde gedragsveranderingen. Als dat niet gebeurt, zal de wereldwijde vraag naar olie tussen nu en 2026 elk jaar toenemen, denkt Birol.
Om de wereldwijde vraag naar olie snel te laten pieken, zijn er per direct concrete maatregelen nodig om de normen voor brandstofefficiëntie te verbeteren, de verkoop van elektrische voertuigen te stimuleren en het oliegebruik in de energiesector te beperken, aldus Birol.
