Een Antarctische gletsjer groter dan het Verenigd Koninkrijk, dreigt in stukken te breken nadat wetenschappers hebben ontdekt dat er meer warm water onder stroomt dan eerder werd gedacht.
bron: The Guardian, 30 april 2021
Het lot van Thwaites (bijgenaamd de ‘doomsday’-gletsjer) en de enorme West-Antarctische ijskap die hij ondersteunt, zijn de grootste onbekende factoren in de toekomstige wereldwijde stijging van de zeespiegel.
Groot maatschappelijk belang
De afgelopen jaren hebben teams van wetenschappers de afgelegen en ontoegankelijke regio aan de westelijke rand van Antarctica doorkruist om te proberen te begrijpen hoe snel het ijs smelt en wat de gevolgen voor de rest van de wereld zouden kunnen zijn.
“Wat er in het westen van Antarctica gebeurt, is van groot maatschappelijk belang”, aldus dr. Robert Larter, wetenschapper bij het British Antarctic Survey en hoofdonderzoeker bij de International Thwaites Glacier Collaboration (ITCG), het meest ambitieuze onderzoeksproject dat ooit op Antarctica is uitgevoerd. “Dit is de grootste onzekerheid over de toekomstige stijging van de zeespiegel.”
Beter inzicht
Het 50 miljoen dollar kostende onderzoeksproject van de ITGC heeft teams van wetenschappers naar de regio gestuurd om met behulp van de nieuwste wetenschappelijke instrumenten een beter inzicht te krijgen in de stabiliteit van de gletsjer en de snelheid waarmee hij smelt.
Onlangs is een team van het ITCG er voor het eerst in geslaagd om met een onbemande onderzeeër onder de voorkant van Thwaites te komen. Deze maand publiceerde het team een studie waaruit blijkt dat meer relatief warm water de gletsjer bereikt dan eerder werd gedacht. Dat heeft de vrees voor een sneller smeltproces gevoed.
Ankerpunten
Hoofdonderzoeker Anna Wåhlin, hoogleraar oceanografie aan de Universiteit van Göteborg, vertelt dat de bevindingen suggereren dat het lot van de gletsjer en de westelijke Antarctische ijskap in de komende twee tot vijf jaar zal worden bezegeld: “De komende jaren zullen van cruciaal belang zijn. Die zullen bepalen wat er met deze gletsjer gebeurt.”
Wåhlin legt uit dat de voorkant van de Thwaites-gletsjer op een aantal ‘ankerpunten’ onder zee rust. Maar als relatief warm water uit de diepe oceaan het smelten versterkt, zouden deze verloren gaan. Daardoor zou het ijs breken en zou warm water verder onder het ijs komen. Dit zou de snelheid waarmee de gletsjer in de zee stroomt, versnellen volgens Wåhlin.
Worst-case scenario
“Het zou kunnen dat als dat eenmaal gebeurt, de gletsjer in stukken breekt, en dat dit slechts het begin is van een aantal vrij dramatische veranderingen. Maar als het nu niet gebeurt, denk ik dat we er meer vertrouwen in kunnen hebben dat het niet gaat gebeuren zoals de worst-case scenario’s voorspellen,” aldus Wåhlin. De slechtst denkbare scenario’s voor Thwaites zijn grimmig: het is de breedste gletsjer op aarde, hij is meer dan 1 km diep, en hij bevat genoeg ijs om het zeeniveau met 65 cm te laten stijgen.
Het verlies aan ijs is de afgelopen 30 jaar versneld en draagt nu voor ongeveer 4% bij aan de wereldwijde stijging van de zeespiegel. Deskundigen denken dat dit nog veel meer kan worden als het ijs aan de voorkant van Thwaites afbreekt, met alle gevolgen voor andere gletsjers in het gebied van dien.
[…]
