Uit een nieuwe studie waarin de vitale functies van de planeet worden gevolgd, blijkt dat veel van de belangrijkste indicatoren van de mondiale klimaatcrisis verslechteren en dat ze, naarmate de Aarde opwarmt, cruciale kantelpunten naderen of zelfs overschrijden. Zo stevenen CO2-uitstoot, oceaanverzuring en de ontbossing van de Amazone af op nieuwe records.
bron: The Guardian, 28 juli 2021
Uit de studie blijkt dat 16 van de 31 onderzochte vitale planetaire indicatoren (waaronder de concentratie broeikasgassen, het warmtegehalte van de oceanen en ijsmassa) zorgwekkende nieuwe records hebben gevestigd. Het artikel, World Scientists’ Warning of a Climate Emergency 2021, is geschreven uit naam van de Alliance of World Scientists en is verschenen in het tijdschrift BioScience.
“Er zijn steeds meer aanwijzingen dat we de kantelpunten voor belangrijke elementen van het aardsysteem naderen of al hebben overschreden”, aldus William Ripple, ecoloog aan de Oregon State University en medeauteur van het nieuwe onderzoek, in een verklaring.
“De bijgewerkte planetaire vitale functies die we presenteren, weerspiegelen grotendeels de gevolgen van het onverminderd doorgaan op oude voet,” stelt Ripple. Hij voegt eraan toe dat een belangrijke les van Covid-19 is dat zelfs een kolossale reductie in transport en consumptie lang niet genoeg is. In plaats daarvan zijn transformationele systeemveranderingen nodig.
Hoewel de pandemie economieën platlegde en de manier veranderde waarop mensen over werk, school en reizen denken, heeft het weinig gedaan om de totale wereldwijde CO2-uitstoot te verminderen. Het gebruik van fossiele brandstoffen is in 2020 licht gedaald, maar de auteurs van het rapport stellen dat kooldioxide, methaan en distikstofoxide zowel in 2020 als in 2021 allemaal nieuwe jaarrecords voor atmosferische concentraties hebben gevestigd.
In april 2021 bereikte de CO2-concentratie 416 deeltjes per miljoen, de hoogste maandelijkse gemiddelde concentratie wereldwijd ooit gemeten. De vijf warmste jaren sinds het begin van de geschiedenis hebben zich allemaal voorgedaan sinds 2015. En 2020 was het op één na warmste jaar in de geschiedenis.
Uit de studie blijkt ook dat het aantal herkauwers (een belangrijke bron van broeikasgassen) nu meer dan 4 miljard bedraagt. Hun totale massa is groter dan die van alle mensen en wilde dieren samen. Het tempo van het bosverlies in het Braziliaanse Amazonegebied is zowel in 2019 als in 2020 toegenomen en bereikte in 2020 het hoogste niveau in twaalf jaar: 1,11 miljoen hectare ontbost.
De verzuring van de oceanen nadert een historisch record en vormt, in combinatie met de warmere oceaantemperaturen, een bedreiging voor de koraalriffen. Meer dan een half miljard mensen zijn van koraalriffen afhankelijk voor voedsel, toeristische inkomsten en bescherming tegen stormvloeden.
Er zijn echter een paar lichtpuntjes. Daaronder het feit dat de subsidies voor fossiele brandstoffen een recordlaagte hebben bereikt, en dat het desinvesteren in fossiele brandstoffen een recordhoogte heeft bereikt.
De auteurs schrijven dat er ingrijpende veranderingen nodig zijn om een klimaatcatastrofe af te wenden. Volgens hen moet de wereld een mondiale prijs voor CO2 ontwikkelen die gekoppeld is aan een sociaal rechtvaardig fonds om klimaatmitigatie- en aanpassingsmaatregelen in ontwikkelingslanden te financieren.
De auteurs wijzen ook op de noodzaak van een geleidelijke afschaffing van, en uiteindelijk een verbod op, fossiele brandstoffen. Ook moeten er wereldwijde strategische klimaatreserves worden ontwikkeld om natuurlijke koolstofputten en de biodiversiteit te beschermen en te herstellen. Klimaateducatie zou ook deel moeten uitmaken van lesprogramma’s op scholen over de hele wereld, aldus de auteurs.
“Beleid om de klimaatcrisis of een van de andere dreigende planetaire drempeloverschrijdingen te verlichten, moet niet gericht zijn op symptoombestrijding, maar op het aanpakken van de onderliggende oorzaak: de overexploitatie van de Aarde”, aldus het rapport. Alleen door dit kernprobleem aan te pakken, zo schrijven de auteurs, zullen mensen in staat zijn om het voortbestaan van de menselijke beschaving op lange termijn te garanderen en toekomstige generaties de kans te geven om te gedijen.
