De 60 grootste banken ter wereld financierden sinds het klimaatakkoord van Parijs (2015) de fossiele brandstofindustrie met het shockerende bedrag van 3,8 biljoen dollar, zo blijkt uit een rapport opgesteld door een aantal ngo’s.
bron: The Guardian, 24 maart 2021
Ondanks het verminderde energieverbruik als gevolg van de coronapandemie blijven de totale investeringen stijgen. Vorig jaar was de verstrekte financiering hoger dan in 2016 of 2017, iets wat de auteurs van het rapport en anderen ‘schokkend’ noemen.
Bestaande reserves
Olie, gas en kolen zullen nog enkele jaren worden verstookt. Maar het is al minstens sinds 2015 bekend dat een aanzienlijk deel van de bestaande fossiele reserves in de grond moet blijven als we de opwarming van de aarde onder de 2°C willen houden – de belangrijkste doelstelling van ‘Parijs’. Financieringen verstrekken voor het aanboren van nieuwe reserves is daarom precies het tegenovergestelde van wat nodig is om de klimaatcrisis aan te pakken, aldus de auteurs van het rapport.
13 van de 60 onderzochte banken zijn Amerikaans en Canadees, en goed voor bijna de helft van de wereldwijde financiering van fossiele brandstoffen in de afgelopen vijf jaar, zo blijkt uit het rapport. JPMorgan Chase verstrekte meer financieringen aan de fossiele sector dan enige andere bank. Van alle Europese banken verstrekte de Britse bank Barclays de meeste financiering voor fossiele brandstoffen, en de Franse bank BNP Paribas was de grootste in de EU.
‘Netto nul’
De totale financiering daalde vorig jaar met 9%, maar de financiering voor de 100 fossiele bedrijven met de grootste uitbreidingsplannen steeg in feite met 10%. Citi was vorig jaar de grootste financier van deze 100 bedrijven.
17 van de 60 banken hebben zich ertoe verbonden om tegen 2050 netto-nul te zijn, maar in het rapport worden de toezeggingen als ‘gevaarlijk zwak, halfbakken of vaag’ bestempeld. De auteurs betogen dat nu actie nodig is. Het beleid van sommige banken is weliswaar om geen financieringen te verstrekken voor steenkolen (de meest vervuilende fossiele brandstof), maar bijna twee derde van de financiering gaat naar olie- en gasbedrijven.
Verkeerde kant
Volgens de opstellers van het rapport kunnen campagnevoerders en activistische aandeelhouders banken aanspreken om hun beleid te wijzigen, maar is er ook actie van de overheid nodig.
Volgens Alison Kirsch van het Rainforest Action Network en een van de auteurs van het rapport zien we dat de trend de afgelopen vijf jaar nog steeds de verkeerde kant op gaat. Dit is precies het tegenovergestelde van waar we naartoe moeten om de doelstellingen van het Akkoord van Parijs te halen. Geen van deze 60 banken heeft concrete plannen klaarliggen om uit fossiel te stappen, aldus Kirsch.
Plechtige beloftes
Er worden weliswaar wat stapjes in de goede richting gezet waarbij met name de financieringen worden beperkt rond bijzondere plekken zoals de Noordpool of bij broeikasgasintensieve vormen van oliewinning, zoals uit teerzanden, maar dit is volgens Kirsch bij lange na niet genoeg.
Volgens Johan Frijns van BankTrack, een van de NGO’s die meeschreven aan het rapport, doet de ene bank na de andere plechtige beloftes om in 2050 ‘netto nul’ te worden, maar kan dat doel onmogelijk bereikt worden als banken niet stoppen met het financieren van de fossiele industrie.
Hoger rendement
Het rapport is opgesteld door zes ngo’s en wordt onderschreven door meer dan 300 organisaties uit 50 landen. De auteurs gebruikten gegevens van Bloomberg voor hun analyse. Daarbij keken ze zowel naar directe leningen van banken aan fossiele bedrijven als naar de financiering door andere investeerders waarbij banken bemiddelen via de verkoop van obligaties en schuldpapieren.
Uit een ander rapport van het International Energy Agency en het Imperial College London dat onlangs verscheen, bleek dat investeringen in hernieuwbare energie sinds 2010 een 367% hoger rendement hebben opgeleverd dan fossiele brandstoffen.
