In de Arctische Oceaan liggen reusachtige methaan-afzettingen. Ze staan bekend als de slapende reuzen van de koolstofcyclus. Volgens The Guardian zijn er in de Laptevzee aanwijzingen gevonden dat ze daar vrijkomen.
Bron: The Guardian, 27 oktober 2020
Het gaat om een enorm gebied langs de oostkust van Siberië, waar op 350 m diepte hoge concentraties methaan zijn gevonden. Over een periode van 20 jaar is het opwarmende effect van methaan 80 maal sterker dan dat van CO2. Een en ander is ontdekt door een internationaal team aan boord van het Russische onderzoeksschip R/V Akademik Keldysh. De methaanbellen lossen op in water, maar aan de oppervlakte zijn concentraties gemeten die vier tot acht maal hoger liggen dan verwacht.
Het gaat om voorlopige bevindingen, aldus de onderzoekers. Over de hoeveelheden methaan kan nog geen uitspraak worden gedaan. De data moeten nog uitvoerig worden geanalyseerd en gepubliceerd in een peer-reviewed tijdschrift.
Gevolgen voor het klimaat
Wanneer er inderdaad weer een balans is verstoord, zou het tempo waarin de aarde opwarmt, versneld kunnen worden. De poolcirkel heeft vermoedelijk een cruciale positie bij het vrijkomen van bevroren methaanafzettingen, maar tot nog toe bevatten de klimaatmodellen op dit punt nog grote onzekerheidsmarges. Voor het eerst lijken waarnemingen te bevestigen dat er daadwerkelijk methaan vrijkomt.
Het team van 60 onderzoekers zag in een gebied van 150 bij 10 km wolken gasbellen vrijkomen uit sediment. Op één locatie in de Laptevzee was de concentratie methaan 400 maal hoger dan verwacht. De onderzoeksleider, Igor Semiletov, stelde dat de vrijkomende hoeveelheden ‘aanzienlijk groter’ zijn dan alle eerdere bevindingen.
Dat er hydraten vrijkomen uit een continentaal plat, is een nieuwe ontdekking die grote gevolgen kan hebben. De oorzaak ligt mogelijk in het binnendringen van stromingen uit de Atlantische naar de Noordelijke IJszee.
Het einde van de Noordelijke IJszee zoals we die kennen
Semiletov doet al twintig jaar onderzoek in dit gebied. Hij heeft al eerder aangetoond dat er methaan vrijkomt van de continentale platformen in de Arctische Oceaan.
Het is nu het tweede jaar waarin kraters zijn gevonden in de ondiepere gedeelten van de Laptevzee en de Oost-Siberische Zee waaruit methaanbellen omhoogkomen. Aan de oppervlakte leiden ze tot concentraties die 10 tot 100 maal hoger zijn dan normaal.
In de periode van januari tot juni 2020 lag de temperatuur in Siberië 5 °C hoger dan het gemiddelde. De kans op zo’n afwijking is toegenomen met een factor 600 door emissies van CO2 en methaan als gevolg van menselijk handelen.
