Zuigelingen van wie de moeder tijdens de zwangerschap is blootgesteld aan hogere niveaus van kleine luchtverontreinigingsdeeltjes, lopen volgens onderzoek veel meer kans om astma te ontwikkelen. De onderzoekers stellen dat foetussen in ontwikkeling uiterst gevoelig zijn voor schade door kleine deeltjes.
bron: The Guardian, 21 mei 2021
In de studie werd het effect geanalyseerd van ultrafijne deeltjes (Ultrafine Particles – UFP’s). Voor deze deeltjes is nog geen regelgeving. Aangenomen wordt dat ze nog schadelijker zijn dan iets grotere deeltjes die al wel worden gemonitord en ook in verband zijn gebracht met astma. UFP’s zijn deeltjes kleiner dan 0,1 micrometer.
Bronnen
Bronnen van UFP’s zijn onder meer voertuigen en houtkachels. Elk stukje stadslucht ter grootte van een suikerklontje bevat tienduizenden van dit soort deeltjes. Aangenomen wordt dat ze via de longen van de aanstaande moeder in de bloedbaan terechtkomen en daar schadelijke ontstekingen veroorzaken. Ook kunnen ze via de placenta in de bloedsomloop van de foetus terechtkomen.
UFP’s zijn ook in verband gebracht met andere effecten, waaronder hersenkanker. Volgens de onderzoekers zou het aantonen van deze gezondheidseffecten moeten aanzetten tot betere metingen en beleidsmakers moeten aansporen om vuile lucht te voorkomen.
Belangrijke eerste stap
“Ons onderzoek is een belangrijke eerste stap in het opbouwen van het bewijsmateriaal dat kan leiden tot betere monitoring van blootstelling aan UFP’s en uiteindelijk tot regelgeving,” aldus prof. Rosalind Wright die het onderzoek leidde. “Astma bij kinderen blijft een wereldwijde epidemie die waarschijnlijk nog groter zal worden met de verwachte toename van de blootstelling aan luchtverontreiniging door deeltjes als gevolg van de effecten van klimaatverandering” (PNAS, 2019).
Wright stelt dat foetussen bijzonder kwetsbaar zijn voor de oxidatieve stress die verontreinigingsdeeltjes in lichaamsweefsel veroorzaken: “De ontwikkeling van foetussen is uiterst gevoelig voor alles wat de oxidatiebalans verstoort.”
Verhoogde risico’s
Het was al bekend dat luchtvervuiling schadelijk is voor foetussen doordat het de risico’s verhoogt op vroeggeboorte (Environmental Research, 2012) en een laag geboortegewicht (BMJ, 2017). Een studie uit 2019 meldde dat luchtvervuiling net zo slecht is voor zwangere vrouwen als roken wat betreft het verhogen van het risico op een miskraam. Onlangs werden ook luchtvervuilingsdeeltjes ontdekt aan de foetale kant van placenta’s (Nature Communications, 2019).
Het nieuwe onderzoek volgde bijna 400 moeders en hun kinderen in Boston (VS) tijdens en na de zwangerschap.
Drukke weg
Het gehalte UFP’s varieerde van ongeveer 10.000 tot 40.000 deeltjes per kubieke centimeter lucht. De onderzoekers ontdekten dat kinderen van wie de moeder tijdens de zwangerschap was blootgesteld aan niveaus van 30.000/cm3, ongeveer vier keer meer kans hadden om astma te ontwikkelen dan kinderen van wie de moeder was blootgesteld aan niveaus van 15.000/cm3. Dit verschil in vervuiling komt ongeveer overeen met de verandering die optreedt wanneer je van een achterafstraatje naar een drukke weg gaat.
De meeste astmadiagnoses bij de kinderen werden vlak na de leeftijd van drie jaar gesteld. In totaal ontwikkelde 18% van de zuigelingen astma. De wetenschappers hielden rekening met andere factoren, waaronder de leeftijd van de moeders en zwaarlijvigheid. Ook hielden ze rekening met andere luchtverontreinigende stoffen. Maar volgens Wright hebben deze UFP’s onafhankelijke effecten.
De onderzoekers ontdekten dat de periode van de zwangerschap waarin foetussen het meest gevoelig waren voor blootstelling aan UFP’s, verschilde tussen mannelijke en vrouwelijke foetussen. Dat suggereert dat UFP’s mogelijk interfereren in het hormonale systeem.
